Kolekcje / Kolekcja Bronisława Kotlarskiego

Kolekcja Bronisława Kotlarskiego

Alicja Bodylska, Archiwum Państwowe w Lesznie

Archiwum Państwowe w Lesznie przedstawia kolekcję dokumentów dotyczących Bronisława Kotlarskiego, powstańca wielkopolskiego, uczestnika wojny polsko-bolszewickiej i działacza społecznego. Materiały pochodzą ze zbiorów wnuka Bronisława – Andrzeja Kotlarskiego.

Bronisław Kotlarski urodził się 14 września 1893 r. w Kębłowie (pow. Wolsztyn), jako syn Stanisława, kupca i właściciela sklepu oraz Jadwigi z Biskupskich. Miał piątkę młodszego rodzeństwa: Józefa, Władysława, Stefana, Marię i Edmunda.

1152 2777 3624

W latach 1899-1907 uczęszczał do 6- klasowej szkoły powszechnej w Kębłowie. Patriotyczne wychowanie wyniesione z domu zaowocowało jego udziałem w strajku uczniowskim. Po ukończeniu szkoły zdobywał wiedzę w zawodzie kupieckim. Przez 3 lata kształcił się w branży żelaznej u kupca w Wolsztynie. Pierwszą posadę objął w Sępólnie na Pomorzu, w sklepie szkła i porcelany. Następnie pracował w Zbąszyniu i Świebodzinie. Podróżował również po kraju sprzedając farby i lakiery. W styczniu 1915 r. podjął pracę u kupca w Lesznie.

23900

Zaledwie miesiąc później został wcielony do armii niemieckiej i wysłany na front rosyjski, a następnie francuski, rumuński i włoski, gdzie został ranny i przebywał w szpitalu polowym. W listopadzie 1918 r. będąc na urlopie, wstąpił do Towarzystwa Gimnastycznego Sokół i wziął udział w szkoleniu wojskowym. W grudniu rozpoczęło się Powstanie Wielkopolskie – Bronisław do garnizonu już nie wrócił.

4608 5625

5 stycznia 1919 r. rozpoczęły się walki o Wolsztyn, a w Kębłowie nastąpiła mobilizacja ochotników, nad którymi dowodzenie objął Bronisław. Formacja przyjęła nazwę Drużyna Kębłowska. Powstańcy przejęli z rąk niemieckich pocztę i dworzec. Po oswobodzeniu Wolsztyna przyłączono jego oddział do IV batalionu Grupy Zachodniej pod dowództwem ppor. Stanisława Siudy. Bronisław, już jako plutonowy kompanii, brał udział w walkach pod Kębłowem, Kopanicą i Kargową.

Nominację na kaprala otrzymał 30 marca, a na plutonowego 4 kwietnia 1919 r. Do października 1919 r. pełnił obowiązki oficera prowiantowego batalionu zapasowego. 5 sierpnia awansował na sierżanta, a 19 września 1919 r. został mianowany chorążym. 13 grudnia 1920 r. złożył w Poznaniu egzamin na oficera gospodarczego.

6695

Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 r. prowadząc na Ukrainie i Białorusi czołówki prowiantowe. Walczył pod Lwowem, Kijowem i na Wileńszczyźnie. W 1921 r. na własną prośbę odszedł z wojska i osiedlił się w Lesznie. Rok później, wraz z bratem Józefem, otworzył skład bławatów Braci Kotlarskich.

7348 8789 9399 10653 11566 22669

28 października 1922 r. poślubił w Lesznie Martę Baer. Małżeństwo miało czwórkę dzieci: Jadwigę (ur. 1923 r.), (Zbigniewa ur. 1925 r.), (Tadeusza ur. 1926 r.) oraz (Władysława ur. 1928 r.).

12566 16432 17245 18342 19602 20970 13877 14394

W 1935 r. w dowód uznania zasługi i wielkiego zaangażowania w sprawy Sokolstwa Polskiego, został uhonorowany najwyższym sokolim odznaczeniem - Zaszczytną Odznaką Sokoła. W 1937 r. otrzymał Medal Niepodległości, a w 1938 r. Krzyż Niepodległości i srebrny Krzyż Zasługi. 11 listopada 1938 r. został awansowany na stopień ppor. rezerwy z przydziałem mobilizacyjnym do 60. Pułku Piechoty.

15113

Bronisław brał czynny udział w organizowaniu życia gospodarczego i kulturalnego Leszna. Należał do Towarzystwa Chrześcijańskich Kupców Samodzielnych. Był współorganizatorem Banku Ludowego, należał do Towarzystwa Ziem Zachodnich, Związku Powstańców i Wojaków, do Klubu Kręglarzy Merkur. Brał udział w reaktywowaniu Towarzystwa Gimnastycznego Sokół, którego został prezesem. Uczestniczył w Zlotach Wszechsokolich w Pradze, Belgradzie, Lwowie i Katowicach. Wspierał kasę Sokoła datkami na sprzęt gimnastyczny, wyjazdy na zloty, uczestniczył także w organizacji obchodów rocznic patriotycznych.

We wrześniu 1939 r. został zmobilizowany. Gdy powrócił do Leszna, został aresztowany i 21 października 1939 r. rozstrzelany razem z 20 innymi Polakami po pokazowym procesie, mającym na celu zlikwidowanie polskiej inteligencji i wybitnych działaczy patriotycznych.

24 25 26 27 28 29 30 31 32