Kolekcje / Kolekcja rodziny Rudno-Rudzińskich

Kolekcja rodziny Rudno-Rudzińskich

Katarzyna Kalisz, Narodowe Archiwum Cyfrowe

W ramach projektu Archiwa Rodzinne Niepodległej do zasobu Narodowego Archiwum Cyfrowego trafiło archiwum fotograficzne rodziny Rudno-Rudzińskich. Materiał przekazał Pan Krzysztof Rudziński.

W skład kolekcji wchodzi prawie 200 fotografii wykonanych w latach 1890–1939, a także druki ulotne i materiały aktowe. Fotografie przedstawiają m.in. siedzibę rodu Rudzińskich – pałac i ogrody w Osieku oraz dwór w Łękach. Rudzińscy i ich goście zostali uwiecznieni na fotografiach grupowych podczas uroczystości rodzinnych i polowań.

03 04 08 07

Na zdjęciach udokumentowano wizyty malarza Juliana Fałata, który przyjeżdżał do Osieka na plenery, oraz generała Józefa Hallera (jego adiutantem był Marian Rudziński – syn Oskara, żyjący w latach 1894–1952). W Osieku bywali również: prezydent Ignacy Mościcki, Józef Piłsudski oraz kardynał książę Adam Stefan Sapieha.

09 10955 01

Rodzina Rudzińskich weszła w posiadanie dóbr w Osieku (Księstwo Oświęcimskie) w 1885 r. Zadłużony majątek kupił Oskar von Rudziński (1857–1919). Nowy właściciel powiększył areał ziemi do ponad 1100 hektarów, wybudował cegielnię, tartak, browar, dwie gorzelnie i stawy rybne, w których wyhodował nową odmianę karpia królewskiego.

02

Badania naukowe nad karpiami kontynuował jego syn Edward (1891–1980), który przed I wojną światową studiował leśnictwo w Wyższej Szkole Rolniczej w Wiedniu (specjalizacja: rybactwo i hodowla ryb), a następnie poszerzał wiedzę w Bawarskim Instytucie w Monachium. Odbiorcami cenionych ryb osieckich stały się zamożne rody arystokratyczne, instytuty hodowlane, stowarzyszenia i ośrodki rybackie w kraju i za granicą. Za zasługi w selekcjonowaniu karpia Edward otrzymał Wielki Medal Złoty na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu w 1929 r.

05

W 1939 r. Edward walczył ochotniczo podczas kampanii wrześniowej, zaś po powrocie do Osieka został przesiedlony wraz z rodziną do Krakowa, a cały majątek przeszedł w ręce niemieckie. Wkrótce Edward wstąpił do Związku Walki Zbrojnej (później AK), równocześnie zatrudniając się w Związku Organizacji Rybackich. Jego synowie również brali udział w walkach z Niemcami. W okresie PRL Edward prowadził badania i rozwijał swoje zainteresowania związane z karpiami.